Yang Berbahagia Tan Sri Dato' Seri Utama Dr. Rais Yatim PSM; SJMK (Kel); SPMP (Pls); SSAP (Phg); SPNS (NS); SPDK (Sbh) | |
|---|---|
 | |
| Yang di-Pertua Dewan Negara | |
| Dalam jawatan 2 September 2020 – 16 Jun 2023 | |
| Raja | Al-Sultan Abdullah |
| Perdana Menteri | Dato Seri Anwar Ibrahim |
| Didahului oleh | Vigneswaran Sanasee |
| Digantikan oleh | Wan Junaidi Tuanku Jaafar |
| Ahli Dewan Negara | |
| Lantikan Yang di-Pertuan Agong | |
| Dalam jawatan 16 Jun 2020 – 16 Jun 2023 | |
| Raja | Al-Sultan Abdullah |
| Perdana Menteri | Dato Seri Anwar Ibrahim |
| Ketua Badan Pimpinan Negeri BERSATU Negeri Sembilan | |
| Dalam jawatan 18 September 2018 – 7 September 2020 | |
| Digantikan oleh | Eddin Syazlee Shith |
| Menteri Penerangan, Komunikasi dan Kebudayaan | |
| Dalam jawatan 2009–2013 | |
| Didahului oleh | Ahmad Shabery Cheek |
| Digantikan oleh | Ahmad Shabery Cheek |
| Anggota Parlimen Malaysia untuk Jelebu | |
| Dalam jawatan 1999–2013 | |
| Didahului oleh | Yunus Rahmat |
| Digantikan oleh | Zainudin Ismail |
| Dalam jawatan 1982–1990 | |
| Didahului oleh | Abdul Samad Idris |
| Digantikan oleh | Ibrahim Sareh |
| Dalam jawatan 1974–1978 | |
| Didahului oleh | Perlembagaan baharu |
| Digantikan oleh | Abdul Samad Idris |
| Menteri Besar Negeri Sembilan | |
| Dalam jawatan 1978–1982 | |
| Didahului oleh | Mansor bin Othman |
| Digantikan oleh | Isa Samad |
| Anggota Dewan Undangan Negeri Sembilan untuk Pertang | |
| Dalam jawatan 1978–1982 | |
| Didahului oleh | Aminuddin Abdul Manap |
| Digantikan oleh | Abdul Kadir Kassim |
| Butiran peribadi | |
| Lahir | Rais bin Yatim 15 April 1942 Kuala Klawang, Negeri Sembilan, Tanah Melayu British (kini Malaysia) |
| Parti politik |  GR-S46 (1989-1996)  BN-UMNO (1967-1988; 1996–2018)  PH-BERSATU (2018-2020) PN-BERSATU (2020- kini) |
| Pasangan | Puan Sri Masnah Muhamat |
| Anak-anak |
|
| Kediaman | Ampang, Selangor |
| Pekerjaan | Ahli Politik |
| Profesion | Peguam |
 |
|---|
 Negara Anggota ASEAN |
|
|
|
 Portal Malaysia |
Tan Sri Dato' Seri Utama Dr. Rais bin Yatim (lahir 15 April 1942) merupakan ahli politik Malaysia yang telah dilantik sebagai Yang di-Pertua Dewan Negara pada 2 September 2020 lalu.[1] Sebelum itu, beliau ialah menteri di pelbagai kerajaan persekutuan dari 1974 hingga 2013 dan Menteri Besar Negeri Sembilan dari 1978-1982. Beliau memegang kerusi Jelebu di Parlimen Malaysia sehingga 2013.
Beliau mempunyai sejarah perjuangan yang panjang dan merupakan antara tiga tokoh veteran yang kekal relevan serta menjadi rujukan banyak pihak iaitu Rais, Tengku Razaleigh Hamzah dan Tun Dr. Mahathir Mohamad. Beliau merupakan tokoh yang dihormati dan mencipta rekod sebagai satu-satunya menteri yang berkhidmat di bawah lima Perdana Menteri sejak tahun 1974. Rais juga merupakan antara Menteri Besar termuda iaitu berusia 36 tahun ketika memimpin Negeri Sembilan.
Memulakan langkah politik, beliau menyertai Pertubuhan Kebangsaan Melayu Bersatu (UMNO) dan muncul antara pemimpin yang penuh berkarismatik. Dalam politik, Rais menganggap Dato’ Seri Harun Idris sebagai mentor dan Tun Razak pula merupakan Perdana Menteri yang banyak membuka ruang untuk beliau menapak dalam politik. Rais menjadi Timbalan Presiden parti Semangat 46 (1987-1996) susulan pertembungan di antara Team A dan Team B dalam UMNO dan kini bersama Parti Pribumi Bersatu Malaysia (BERSATU) sebagai Penasihat BERSATU Negeri Sembilan.
Pertembungan Team A dan Team B dalam UMNO itu dianggap sebagai ‘fight of the Titans’ sehingga membawa kepada terjadinya pengharaman UMNO dan tertubuhnya Parti Semangat 46. Selepas kekalahan tipis team B, Rais dan Tengku Razaleigh memilih untuk meletak jawatan Menteri pada 29 April 1987. Keputusan Rais meletak jawatan itu mendapat ulasan daripada Dr. Mahathir. Beliau dilaporkan Utusan Malaysia sebagai berkata: “Saya memahami dan menghargai keputusan peletakan jawatan yang dibuat oleh Rais Yatim. Tidak ada yang berani mengeluarkan pendapat seperti beliau. Dukacita kerana sokongan Rais tidak diberikan kepada saya,”.
Rais juga diingati dengan kenyataan “membakar jambatan” tetapi beliau menjelaskan Team B bukan menentang UMNO, sebaliknya hendak memulihkan UMNO kerana, UMNO bukan milik individu. Bahkan Rais menjelaskan kemudiannya mengenai kenyataan itu dengan rangkap pantun:
Pokok lada tepi tempayan,
Kalau dibakar menjadi abu,
Apa ada pada jambatan,
Kalau terbakar binalah yang baru.
Dalam sejarah politik tanah air, Rais merupakan satu-satunya Menteri yang menjawat Jawatan Menteri Luar sebanyak dua kali. Kepercayaan yang diberikan Dr. Mahathir dan Tun Abdullah Ahmad Badawi itu merupakan manifestasi kepada kebolehan serta ketokohan Rais khususnya dalam menterjemahkan dasar-dasar luar Malaysia di samping kepakarannya dalam sesi rundingan.
Beliau juga merupakan Penasihat Sosio-Budaya Kerajaan (bertaraf Menteri) dan Presiden Universiti Islam Antarabangsa Malaysia (UIAM) dari 2013 hingga 2018.
Rais juga merupakan sosok yang dianggap sebagai tokoh dalam jurusan perundangan dan perlembagaan. Beliau kerap menjadi rujukan dalam isu-isu perundangan dan perlembagaan, memandangkan jurusan undang-undang merupakan sebahagian daripada kepakaran Rais. Malah, tesis Ph.D beliau yang bertajuk Rule Of Law and Executive Supremacy in Malaysia kekal menjadi rujukan akademik sehingga kini.
Tersohor sebagai budayawan, kecintaan Rais terhadap seni dan budaya diakui semua pihak melalui dasar, tindakan serta kenyataannya yang konsisten sejak dulu hingga sekarang. Beliau merupakan sebahagian kecil tokoh yang giat mempertahankan seni sebagai warisan dan ketamadunan bangsa, dengan terbaharu pada 12 April 2021 lalu, dijayakan Pameran Jawi Jiwa Bangsa, Seni Tonggak Budaya yang bersekali dengan pelancaran buku Budi Asas Tamadun, disempurnakan oleh YAB Perdana Menteri, Tan Sri Muhyiddin Yassin.
Dalam lapangan pertubuhan bukan kerajaan (NGO) pula, Rais bertanggungjawab mengasaskan Pertubuhan Anti Dadah Malaysia (PEMADAM) dan menjadi Presiden dari 1976 hingga 1987. Beliau juga merupakan Presiden Persekutuan Pertubuhan Bukan Kerajaan Antarabangsa (IFNGO) dari tahun 1980 hingga 1987. Rais turut bertanggungjawab mengasas dan mengepalai Badan Kebajikan dan Pelajaran Jelebu (1995-2013) dan sekarang memimpin Yayasan BUDI selaku Pengasas dan Pengerusi sejak 2014. Yayasan BUDI ini diwujudkan bagi membantu golongan kurang bernasib baik, di samping memperjuangkan seni dan budaya.
Sepanjang penglibatannya dalam gerakan siasah dan perjuangan memartabatkan budaya, banyak anugerah diterima Rais antaranya Anugerah Tokoh Buku Negara 2010. Anugerah ini sebagai menghargai jasa beliau dalam bidang penulisan dan penerbitan buku. Pada 2016, Rais menerima Anugerah Ph.D Kehormat daripada Universitas Andalas, Padang, Indonesia dalam bidang hukum dan kemasyarakatan. Setahun selepas itu pula, Rais menerima Anugerah Ph.D Kehormat daripada Universiti Malaysia Kelantan (UMK) dalam bidang warisan. Beliau juga turut menerima Anugerah Ph.D Kehormat dari dua buah universiti lagi iaitu Universiti Multimedia Malaysia (2012) dan Universiti Istanbul (2015).